Tıp literatüründe halitozis olarak bilinen ağız kokusu, sosyal yaşamı olumsuz yönde etkileyen bir problem haline gelmiştir. Ağız kokusunun birden fazla nedenleri vardır. Diş çürükleri, diş eti hastalıkları ve dil üzerinde biriken bakteriler ağız kokusuna neden olan sebeplerden sadece bir kaçıdır . Bununla birlikte ağızda kalan gıda artıkları ve burada üreyen bakteriler, kötü kokuya neden olan uçucu sülfür bileşiklerini üretir. Ayrıca sinüzit, mide problemleri, böbrek yetmezliği gibi hastalıklar daha halitozise yol açabilir.
Ağız kokusunun tedavisindeki yaklaşım, altta yatan nedenin tespit edilmesi ve bu nedene yönelik çalışmaların yapılmasıdır. Düzenli diş fırçalama, diş ipi kullanımı, diş taşlarının temizlenmesi ve ağız hijyeninin sağlanması, çoğu durumda ağız kokusunu azaltma noktasında etkilidir. Ayrıca ağız kuruluğunu önlemek için yeterli su tüketimi de çok önemlidir. Eğer ağız kokusu sistemik bir hastalıktan kaynaklanıyorsa uzman hekimin önerdiği tedavi süreci izlenmelidir. Tedaviye ek olarak doktor tavsiyesiyle kullanılan ağız gargaraları ve dil temizleyicileri de halitozisi kontrol altında tutma hususunda yardımcı olabilir.
Ağız Kokusu Neden Olur?
Soğan ve sarımsak gibi gıdaların yoğun şekilde tüketilmesi durumunda ağız kokusunun meydana gelmesi muhtemeldir. Bunun yanı sıra ilgili duruma neden olan diğer sebepler arasında şunlar da yer alır:
- Tüketilen gıdaların artıkları dişlerin arasında kalabilir. Böyle durumlarda gıda artıklarının olduğu noktalarda hızlı bir şekilde bakteri oluşur. Bakteriler ise kötü kokuya yol açar.
- Ağız hijyenine gerekli özenin gösterilmediği durumlar, ilgili problemin en yaygın nedenleri arasındadır. Dişlerin üzerinde biriken yemek artıkları ve bakteriler, halitoz ile sonuçlanabilir.
- Sigara ya da diğer tütün ürünlerinin kullanılması, ağız içerisinde kötü kokunun birikmesine ve nefesin olumsuz etkilenmesine yol açar.
- Diş eti hastalıkları, plak ve bakteri oluşumuna yol açabilir. Bunun yanı sıra iltihaplanma ve benzeri rahatsızlıklar da oluşabilir. Söz konusu rahatsızlıklar ise yaygın halitosis nedenleri arasında yer alır.
- Reflü ve diğer mide problemleri, ağız kokusuna sebebiyet verebilir.
- Burun ve boğazda meydana gelen rahatsızlıklar, nefes kokusunu olumsuz yönde etkileyebilir.
Bazı kanser türleri, metabolik bozukluklar, çeşitli ilaçların yan etkileri ve diyabet gibi kronik rahatsızlıklar da ilgili probleme yol açabilir.
Ağız Kokusu Tedavisi
Halitozis tedavisinde ilk adım, temelde yer alan nedenin doğru bir şekilde tespit edilmesidir. Diş hekimi tarafından yapılacak detaylı bir ağız muayenesi; diş eti hastalıkları, çürükler ve dil üzerinde biriken bakteriyel plakların değerlendirilmesini bünyesine dahil eder. Bununla birlikte diş, diş taşı temizliği ve gerektiğinde çürüklerin tedavisi ağız kokusunu azaltma noktasında etkili olabilir. Bunun yanı sıra dil temizliği de çok önemlidir. Dil yüzeyini düzenli olarak temizlemek, ağız kokusunu önleme noktasında yardımcı olabilir.
Ağız kokusunun tedavisinde hijyen önlemlerine ek olarak gerekirse altta yatan sistemik hastalıkların tedavisi de gözden geçirilmelidir. Örneğin; diyabet ya da böbrek yetmezliği gibi sistemik hastalıklar kontrol altına alındığında ağız kokusu da genellikle azalır. Ayrıca probiyotik kullanımı, diyet değişiklikleri ve bol su tüketimi gibi ek yöntemler de ağız kokusunun kontrol altına alınmasına destek olabilir. Tedavi sürecinde hastanın düzenli diş hekimi kontrollerine gitmesi ve ağız hijyenine özen göstermesi büyük bir önem arz eder.
Ağız Kokusu Nasıl Geçer?
Halitosiz tedavisinde ilk adım, ağız hijyeninin iyileştirilmesidir. Düzenli olarak diş fırçalamak, diş ipi kullanmak ve gargara yapmak, ağızda biriken bakterileri temizlemeye yardımcı olabilir. Ayrıca uzman hekim tarafından yapılan rutin kontroller, olası diş ve diş eti sorunlarını erken tespit ederek ağız kokusunun önlenmesine katkıda bulunur. Bunun yanı sıra diş eti hastalıkları ya da çürük gibi durumların tedavi edilmesi, kötü kokunun ortadan kaldırılmasına destek olur.
Diğer bir tedavi seçeneği ise beslenme alışkanlıklarının gözden geçirilmesidir. Soğan, sarımsak gibi güçlü kokulu yiyecekler, ağızda uzun süre kalan ve kötü kokuya neden olabilen maddeler içerir. Ayrıca şekerli ve asidik yiyecekler de ağızda bakteriyel üremeyi artırarak kokuya yol açabilir. Bol su içmek ya da sağlıklı atıştırmalıklar tüketmek, ağızda biriken kalıntıları temizlemeye ve ağız kokusunu azaltmaya katkıda bulunur.
Böbrek yetmezliği ve gastrointestinal rahatsızlıklar gibi sağlık sorunları, ağız kokusunu artırabilir. Eğer ağız kokusu uzun süre devam ediyorsa ve hijyene dikkat edilmesine rağmen düzelmiyorsa bir uzmana başvurmak oldukça önemlidir
